مصرف میوه، سبزیجات، گوشت و لبنیات توسط دانش آموزان دبیرستانی استان زنجان

زمینه و هدف: نوجوانی، دوره انتقال از کودکی به بزرگسالی و زمان شکل گیری بلوغ است، این دوره یکی از سریعترین دوره های رشد محسوب می گردد. در نوجوانی تغییرات جسمی ایجاد شده نیازهای تغذیه ای را تحت تاثیر قرار می دهد، و این در حالی است که تغییر در سبک زندگی فرد در نوجوانی می تواند عادات و انتخاب های تغذیه ای او را تحت تاثیر قرار دهد. بنابر این تغذیه سالم در این دوران برای حمایت از رشد و تکامل و پیشگیری از مشکلات احتمالی آتی، دارای اهمیت بسیار است. از طرف دیگر در ایران نیز متاسفانه هم اکنون نوعی روند رو به تزاید در شیوع چاقی، کم خونی و بیماریهای مزمن مرتبط با تغذیه و عادات غذایی بوجود آمده است. لذا با توجه به اینکه در استان زنجان مطالعه ای در این خصوص صورت نگرفته بود، مطالعه حاضر به منظور توصیف مصرف چهار گروه اصلی غذایی (سبزیجات، میوه ، فرآورده های لبنی وگوشت) توسط دانش آموزان دبیرستانی استان زنجان صورت گرفت.روش کار: مطالعه توصیفی- مقطعی حاضر روی 1500 دانش آموز دبیرستانی استان زنجان که به شکل تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند در سال1384 انجام و در آن الگوهای مصرف مواد غذایی در طول یک هفته منتهی به پژوهش مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: براساس یافته های پژوهش بیش از 16 درصد دانش آموزان در طول یک هفته منتهی به بررسی میوه و 8/6 درصد آنها از سبزیجات مصرف نکرده وبیش از10 درصدآنان گزارش کرده بودند که از گوشت و فرآورده های گوشتی استفاده ننموده اند. حدود 95 درصد نمونه ها بیان داشتند که حداقل روزی یکبار از شیر و فرآورده های آن استفاده نموده اند و تنها 7/8 درصد آنها از میوه جات و 27 درصد آنها از سبزیجات حداقل 3 بار در روز مصرف داشته اند. در ضمن در این مطالعه، عوامل تعیین کننده و مرتبط با الگوی مصرف مواد غذایی مذکور نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتیجه گیری: تعداد قابل توجهی از نوجوانان استان زنجان از گروه های مختلف مواد غذایی کمتر از حد توصیه شده و کافی استفاده می کنند. لذا ارایه آموزه های بهداشتی روش ارزشمندی است که می تواند مصرف مواد غذایی مناسب و کافی را افزایش داده و ممکن است بعنوان یکی از راهکارهای اصلی در اصلاح و بهبود الگوهای تغذیه ای ناکارآمد، مفید و کمک کننده باشد.